بارگا ها و مزار بزرگان آیینی و سیاسی و ادبی اورامان
/**/
بارگا ها و مزار بزرگان آیینی و سیاسی و ادبی اورامان
تاریخ اورامان تاریخی پرحادثه بوده که نانوشته مانده .اورامان به دلیل اینکه منطقه ای صعب و العبور بوده و به دلیل اینکه کوههای اطراف آن را احاطه کرده اند. منطقه ایی امن برای حفظ جان و امنیت و سازماندهی حکومت ها بوده است .آخرین پناه جویی که به اورامان امد یکی از شاهزادگان قا جار بنام سالارالدوله بوده که ۹۰ سال پیش بوده است.
اورامان ۹۹ پیر داشته -پیر به معنی مراد و مرشد و یا رهبری مذهبی و احتمالا سیاسی که در میان مردم تقدس داشته
آنچه اکنون بنام مقبره پیر شالیار در اورامان تخت است به دوران قبل از اسلام برمی گردد.
این و یادآوری کنم من به موارد مهم و معروف که فعلا آثاری از ان ها در اورامان وجود دارد اشاره می کنم
مقبره پیر شالیار:
این مقبره در اورامان تخت و در مسیرجاده مریوان - پاوه واقع شده و در مورد قدمت تاریخی آن اختلاف نظر وجود دارد.اما شواهد بیشتر به نفع آن است که متعلق به دوره قبل از استقرار اسلام در اورامان باشد .مراسم بزرگداشت پیر شالیار در اواسط زمستان بر گزار میشود. در جوار این مقبره در روستای اورامان تخت امکانات پذیرش واسکان زائران و گردشگران فراهم است.
مقبره ویس القرنی :
این مقبره بر فراز کوه میشه کوه در حوالی ۴۰کیلومتری شرق شهر روانسر قرار دارد
هرچند این مقبره قدری از محدوده جغرافیای اورامان فاصله دارد.اما مورد احترام و مراجعه بسیاری از اهالی این ناحیه می باشد
مقبره کوسه هجیج
این مقبره در روستای هجیج در حدود ۳۵ کیلومتری شمال غربی پاوه واقع شده است
بنا به روایتی برادر امام رضا بوده که هنگام بروز جنگهای داخل حکومتی عباسیان در بغداد به این منطقه پناه آورده است.
مقبره سلطان اسحاق و سایر بزرگان اهل حق
اورامان محل شکل گیری .گسترش و افول جنبش یارسان یا ایین پرودیوری بوده است
زمان عروج این آیین متعاقب سرنگونی حکومت عباسیان توسط مغولان و خلاء سیاسی ناشی از آن باشد.بعد از استقرار امپراتوری های عثمانی و صفویه در قلمروسابق خلافت عباسیان و منازعات طولانی مدت آنها با همدیگر. پیروان اهل حق مورد سرکوب و تعرض بی رحمانه این امپراتوری ها قرار گرفته و بسیاری از ان ها به نقاط دور دستی در نواحی مختلف خاورمیانه فرار و مهاجرت کردند.
هم اکنون گروههای از این فرقه تحت عناوین تقریبا مشاهبی در ایران .عراق . ترکیه .سوریه.لبنان و.... زندگی می کنند.همه این گروهها خود رابه سلطا ن سهاک و سلیر بزرگان و بنیان گذاران آیین و سرزمین عروج آنها یعنی اورامان و بطور ویژه روستای
شیخان . وفادار می دانند که هر سال از نقاط مختلف ایران و جهان به منظور حج به اصطلاح خودشان به روستای شیخان می رسانند.مقبره بزرگان اهل حق در روستای شیخان که برساحل رودخانه سیروان و در حدود ۴۰ کیلومتری شمال غربی پاوه قرار گرفته است.جاده ای فرعی از جاده اصلی پاوه - نوسود در نزذیکی روستای نیسانه جدا شده و به بارگاه بزرگان یارسان منتهی میگردد.
بقایای پلی قدیمی (موسوم به پل محمد رشید بیگ )و نیز جاذبه های دیگری همچون پرده بردین و تلی مروچان در حوالی این مقبره ها واقع شده اند
مقبره طریقت نقشبندی
در خدود 250 سال پیش این فرقه در کردستان
شروع به تبلیغ نمود که اورامان جزوه این مناطق بود .پیروان
طریقت نقشبندی مسلک خود را منسب به فردی مشهور به شاه نقشبند از اهالی بخارا می
دانند.
از بزرگان این فرقه مولانا خالد
شهروزی و در اورامان شیخ حسام الدین می باشند. مقبره این بزرگان در بیاره در کشور
عراق می باشد
مقبره طریقت قادری در اورامان
پیروان این طریقت مسلک خود را منتسب
به شیخ عبدالقادر گیلانی می دانند.قادری های اورامان عموما از شیوخ و بزرگان
طالبانی در شهر کرکوک کردستان عراق الهام گرفته اند.در اورامان می توان به شیخ محمد عزیزو شیخ قادر اشاره کردکه مقبره آن ها در
روستای نجار در 6 کیلومتری شمال غربی
شهرپاوه واقع است .
مقبره سایر بزرگان
بارگاه شاعروصوفی نام دار کرد:عبدالرحیم تاوگوزی مشهور به مولوی کرد در روستای سرشاته واقع در کردستان عراق(مشرف به منتهی الیه رودخانه سیروان ودر دامنه کوهی بنام کوته )
مقبره شاعر پر آوازه
اورامان مشهور به بیسارانی
( روستای بیساران )واقع در مسیر چاده
سرواباد - مریوان مقبره شاعر و نغمه سرای معروف اورامان : صیدی هورامی در روستای قدیمی و مرتفع سرپیر در نزدیکی روستای اورامان
سلام دوستان عزیز،دانش آموزان گرامی و اولیای محترم :